Borstvoeding, een merkwaardige voedingsbijdrage van hoge kwaliteit voor kinderen

Droomt u ervan om op elk moment de maaltijden van uw baby klaar te hebben, met de juiste voedingssamenstelling, zonder een cent te moeten betalen? Lees hier de geheimen en beloften van moedermelk!

Een kort overzicht over borstvoeding

Enkele cijfers over borstvoeding

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zouden elk jaar meer dan 820.000 levens van kinderen jonger dan 5 jaar kunnen worden gered als alle kinderen van 0 tot 23 maanden borstvoeding zouden krijgen.

Deze statistiek geeft het belang en de voordelen van borstvoeding weer. Wereldwijd is men het erover eens dat het belangrijk is moeders aan te moedigen hun kinderen borstvoeding te geven in plaats van gebruik te maken van industriële melk. De WHO raadt borstvoeding aan, tot het kind 6 maanden oud is.

In België kregen kinderen die tussen 2005 en 2011 werden geboren, gemiddeld gedurende 11 weken uitsluitend borstvoeding. Bij de geboorte benadert het percentage borstvoeding 78%. Na 12 weken daalt het tot 52%.

Maken alle vrouwen genoeg melk aan en kunnen ze borstvoeding geven?

Talrijke wetenschappelijke studies tonen aan dat borstvoeding absoluut moet worden aangemoedigd voor het nutritionele en psychologische welzijn van het kind. Alle vrouwen die dat wensen, kunnen hun kind(eren) uitsluitend borstvoeding geven, aangezien de natuur dat goed doet en moedermelk zich op natuurlijke wijze aanpast aan de behoeften van het kind (de kinderen).

Een moeder kan en moet vertrouwen hebben in haar vermogen om haar kind via haar melk te voeden. Studies tonen aan dat de melkklieren van nature meer melk produceren dan het kind nodig heeft voor de groei. Dus zelfs bij een meerlingzwangerschap is het een goede beslissing om borstvoeding te geven aan een tweeling, omdat de productie van moedermelk vanzelf toeneemt om aan de grotere vraag te voldoen. Studies tonen eveneens aan dat de opslagcapaciteit van de melk in de borst zich aanpast aan de vraag van de zuigeling.

Wat is de samenstelling van moedermelk?

Een voortdurend veranderende samenstelling

De samenstelling van moedermelk is zeer rijk en volledig. Dit verklaart waarom industriële melk niet kan concurreren. Naast de voedingssamenstelling evolueert de samenstelling van moedermelk gedurende de weken dat borstvoeding wordt gegeven, maar ook gedurende de dag van de ene voeding tot de andere. Deze mechanismen van aanpassing aan de behoeften van het kind kunnen niet worden gereproduceerd met gestandaardiseerde producten zoals industriële melk.

Gedurende de eerste 3 dagen, wordt moedermelk “colostrum” genoemd. Het bevat minder energie, minder vet, maar meer immunocompetente cellen. Deze eerste melk biedt bescherming aan de pasgeborene, die in zijn eerste dagen bijzonder kwetsbaar is voor infecties.

In minder dan een week vervangt de zogenaamde “rijpe” melk het colostrum. Let wel op dat variaties in de voeding van de moeder van invloed kunnen zijn op de samenstelling van moedermelk, bijvoorbeeld wat betreft het gehalte aan vitaminen of mineralen zoals jodium of selenium.

Suppletie bij het kind dat borstvoeding krijgt

ijzeropname

Van moedermelk is nog steeds bekend dat het een laag ijzergehalte heeft. Uit studies blijkt echter dat ijzer in moedermelk biologisch beter beschikbaar is dan ijzer in koemelk. Dit betekent dat ijzer in moedermelk gemakkelijker in de bloedbaan terechtkomt en op het lichaam inwerkt. Volgens de WHO kunnen kinderen na de leeftijd van 6 maanden door diversifiëring van de voeding, naast borstvoeding, voldoende ijzer binnenkrijgen. Als het kind wordt geboren met een laag geboortegewicht of te vroeg, is er nog steeds een aanzienlijk risico op bloedarmoede.

Vitamine K1 & D inname

Deskundigen adviseren dat alle kinderen bij de geboorte vitamine K1 krijgen. Onvoldoende reserves leiden namelijk tot een risico op hemorragische aandoeningen bij de pasgeborene. Voor kinderen die uitsluitend borstvoeding krijgen, moet deze vitamine K1-inname gedurende de gehele borstvoedingsperiode worden gehandhaafd. Evenzo kan vitamine D-suppletie worden aanbevolen voor kinderen die borstvoeding krijgen. Raadpleeg altijd de aanbevelingen van het medisch personeel dat uw zwangerschap begeleidt.

Voeding van de moeder tijdens de borstvoeding

Zoals altijd moet de voeding van de moeder zo gevarieerd en evenwichtig mogelijk zijn. Borstvoeding geven impliceert geen specifiek dieet. Niettemin moet de vetinname van goede kwaliteit zijn, aangezien deze bepalend is voor het omega 6- en omega 3-gehalte van de moedermelk.

Lipiden bevorderen de neurosensorische ontwikkeling van de zuigeling. De productie van moedermelk blijft echter betrekkelijk stabiel zolang de moeder een evenwichtige voeding volgt.

Bovendien kan het kind door gevarieerde voeding ook vertrouwd raken met geuren en smaken. Op die manier raakt het kind al op jonge leeftijd vertrouwd met veel voedingsmiddelen, wat de overgang naar voedseldiversificatie vergemakkelijkt.

Samenvatting

Moedermelk is een rijke bron van voeding en natuurlijke goedheid die niet mag worden gemist. Alle vrouwen kunnen hun kind borstvoeding geven als ze dat willen. Het borstvoedingsproces begint namelijk op natuurlijke wijze zodra de placenta tijdens de bevalling is uitgedreven. De samenstelling van moedermelk is aangepast aan de behoeften van het kind. Veel gezondheidswerkers helpen vrouwen om borstvoeding te geven in de best mogelijke omstandigheden.

Kernboodschappen om te onthouden

De Wereldgezondheidsorganisatie raadt borstvoeding aan tot het kind 6 maanden oud is.
Borstvoeding bevordert het nutritionele en psychologische welzijn van het kind
De samenstelling van moedermelk verandert tijdens de borstvoeding naargelang de behoeften van het kind
Diversifiëring van de voeding nadat het kind 6 maanden oud is, maakt het mogelijk ontbrekende voedingsstoffen zoals ijzer aan te voeren

Referentie

Lebacq T. Allaitement maternel exclusif. Dans : Lebacq T, Teppers E (éd.). Enquête de consommation alimentaire 2014-2015. Rapport 1. WIV-ISP, Bruxelles, 2015.

Programme national nutrition santé, Allaitement maternel : les bénéfices pour la santé de l’enfant et de sa mère, 2005

Office de la Naissance et de l’Enfance, L’allaitement maternel, guide à l’usage des professionnels de la santé, 2020