Collageen, veel meer dan enkel eenbeauty middel

Collageen is vooral bekend om zijn effecten op de huid. Het belang ervan voor het lichaam is echter veel breder!

-Hoe belangrijk is collageen voor het lichaam?

Wat is collageen?

Collageen behoort tot de eiwitfamilie. Het is zelfs het eiwit dat het meest voorkomt bij zoogdieren. Collageen is een essentieel bestanddeel van de extracellulaire matrix van het lichaam. Dit is een driedimensionaal netwerk dat bij dieren een rol speelt als intercellulair “cement”. Collageen vormt een complex van vezels die aanwezig zijn in weefsels, botten en de basis zijn van membranen. Wetenschappers tellen momenteel 28 verschillende soorten collageen. Deze elastische proteïnen hebben elk een zeer specifieke structuur en hebben elk hun eigenschappen.

Wat is de rol van collageen?

Collageen speelt een structurele rol in ons lichaam. Het draagt bij aan de vorming van weefsels. Collageen draagt ook bij tot de mechanische eigenschappen van het lichaam, zoals de weerstand tegen uitrekking van de huid en de ligamenten.

Wat zijn de verschillende vormen van collageen?

Zoals eerder gezegd, zijn er vele soorten collageen. De drie soorten collageen die het meest voorkomen in het menselijk lichaam zijn collageen van type I, II en III.

Type I collageen

Collageen van type I is het meest voorkomende in ons lichaam. Het is vooral aanwezig in de lederhuid, botten, pezen en ligamenten. Het speelt verschillende rollen, van genezing tot huidelasticiteit, en zorgt voor weefselcohesie.

Type II collageen

Collageen van type II is vooral aanwezig in kraakbeen. Het is dus van essentieel belang bij de preventie van leeftijdsgebonden gewrichtspijnen zoals artritis of osteoartritis.

Type III collageen

Collageen van type III komt voor in organen zoals de darmen en in de huid, waar het samenwerkt met collageen van type I. Een tweede belangrijk aspect is de aanwezigheid van collageen van type III in de inwendige weefsels van het hart en de bloedvaten. Het helpt dus om bloedvatbreuken te voorkomen. Collagenen van type I en III zijn het meest aanwezig in de menselijke huid. Hun verhoudingen worden in vaste hoeveelheden gehandhaafd voor gezond huidweefsel.

Behoud van onze collageenreserves

Hoe evolueren onze collageenreserves?

Van nature wordt collageen in ons lichaam afgebroken door enzymen. Deze enzymen zijn de kleine werkers van het lichaam en zijn essentieel voor de goede werking van het lichaam. Naast de afbraakverschijnselen verliest ook de synthese van collageen haar efficiëntie met de leeftijd. Studies hebben aangetoond dat het gehalte aan collageen van type I en III aanzienlijk varieert met de leeftijd. Vanaf de leeftijd van 25 jaar neemt de aanmaak van collageen met gemiddeld 1,5% per jaar af. De gevolgen zijn een directe invloed op de huidspanning, de elasticiteit en de genezingsprocessen. Zo ontstaan rimpels, gebrek aan soepelheid,… Bovendien is collageen een gevoelig eiwit en onze levensstijl heeft er een grote invloed op. Zo zullen roken, alcohol, stress of zelfs vermoeidheid de collageenreserves van het lichaam verzwakken. Evenzo hebben studies aangetoond dat collagenen van type I en III verschillen in structurele organisatie en hoeveelheid tussen gewonde en niet-gewonde mensen.

Welke voedingsmiddelen zijn rijk aan collageen?

In onze voeding is collageen aanwezig in de geleiachtige delen van bouillons die worden gemaakt van de beenderen en kraakbenen van vlees (kalfsfond). Het is ook mogelijk voedingsmiddelen te kiezen die de effecten van collageen versterken. De vitamine bij uitstek is vitamine C. Vitamine C draagt namelijk bij tot de normale vorming van collageen om de normale werking van de bloedvaten te garanderen. Vitamine C draagt ook bij tot de normale vorming van collageen voor de normale werking van botten, kraakbeen, tandvlees, huid en tanden. Vitaminen en mineralen zoals vitamine A, B2, B3 en mineralen zoals koper of zink zorgen ook voor een normale huid.

Er is een verschil tussen rundercollageen en marine collageen. Marine collageen wordt verkregen uit de resten van vis, meer bepaald uit graten, schubben en huid. Dit collageen heeft een hoge biologische beschikbaarheid, wat betekent dat het gemakkelijk door het lichaam wordt verwerkt en dat het goed wordt opgenomen. Het heeft ook het voordeel dat het in het lichaam blijft. Rundercollageen wordt verkregen uit de huid en de beenderen van runderen. Als gevolg van de boviene spongiforme encefalopathie (gekkekoeienziekte) in het verleden, is de waakzaamheid op gezondheidsgebied ten aanzien van rundercollageen toegenomen en bestaan er talrijke normen om de veiligheid ervan te garanderen. Rundercollageen wordt niet in het lichaam opgeslagen.

De voordelen van zeecollageen in uw dagelijkse routine:

Wat zijn de voordelen van collageen voor de huid?

De huid ondergaat dagelijks talrijke veranderingen als gevolg van UV-stralen, wind, zon, rook, tabak, alcohol, stress en leeftijd. Deze schade resulteert in het verschijnen van rimpels of verdikkingen van de huid. Naarmate men ouder wordt, worden de collageenvezels korter, hun dichtheid neemt af en de productie van elastine vermindert. De huid verliest elasticiteit en raakt gedehydrateerd. Verschillende klinische proeven hebben positieve resultaten aangetoond met betrekking tot het gebruik van gehydrolyseerd collageen om diepe rimpels te verminderen. Ook andere studies hebben aangetoond dat de dagelijkse inname van collageenpeptiden de hydratatie en de elasticiteit van de huid verbetert.

Wat zijn de voordelen van collageen voor de nagels?

Breeknagels zijn een aandoening die gemiddeld 20% van de bevolking treft, vooral vrouwen, die twee keer zo vaak worden getroffen als mannen. Daarom heeft een team van onderzoekers bij 25 vrouwelijke deelnemers onderzocht wat het effect is van een dagelijkse inname van 2,5 g collageenpeptiden gedurende 6 maanden. De onderzoekers vonden een significante daling in de frequentie van gebroken nagels. Na 6 maanden behandeling vertoonden 64% van de vrouwen een algemene klinische verbetering.

Samenvatting

Collageen is een essentieel eiwit voor de huid, de nagels, maar ook voor alle pezen, ligamenten en het hartweefsel. Aangezien de collageensynthese afneemt naarmate men ouder wordt, is het belangrijk voor een goede aanvoer te zorgen om zo lang mogelijk jong te blijven.

Kernboodschappen om te onthouden

Referentie

Benito-Ruiz et al., A randomized controlled trial on the efficacy and safety of a food ingredient, collagen hydrolysate, for improving joint comfort, International journal of food sciences and nutrition, 2009 Choi et al., Effects of collagen tripeptide supplement on skin properties: a prospective, randomized, controlled study, Journal of cosmetic & laser therapy, 2014 Hexsel et al, oral supplementation with specific bioactive collagen peptides improves nail growth and reduces symptoms of brittle nails, Journal of cosmetic dermatology, 2017 Ottani et al., Collagen structure and functional implications, Micron, 2001 Porfirio et al., Collagen supplementation as a complementary therapy for the prevention and treatment of osteoporosis and osteoarthritis: a systematic review, Brazilian journal of geriatrics, 2016 Ricard-Blum, The collagen family, Cold Spring Harbor Perspectives in Biology, 2010 Shoulders et al., Collagen structure and stability, Annual review of biochemistry, 2009 Sibilla et al., An overview of the beneficial effects of hydrolyzed collagen as a nutraceutical on skin properties: scientific background and clinical studies, The open nutraceuticals journal, 2015