Voedingstekorten bij de Belgische bevolking

Het doel is te komen tot een gevarieerde, gezonde en evenwichtige voeding. Maar wat is de realiteit? Houden de Belgen er echt goede eetgewoonten op na?

Belgische voedselconsumptiepeilingen

De landen organiseren regelmatig nationale enquêtes om gegevens te verzamelen met het oog op de aanpassing en de evaluatie van de voedingsinname van de bevolking. Deze enquêtes maken het mogelijk de veranderingen in de voeding en de voedingsgewoonten van een bepaalde bevolking te volgen. De eerste Belgische nationale voedselconsumptiepeiling vond plaats in 2004. De gegevens in dit artikel zijn afkomstig van de tweede nationale enquête die tussen 2014 en 2015 is gehouden. De volgende enquête zal in 2022 worden gehouden.

Overzicht van de belangrijkste voedingsdeficiënties / tekorten in België

Calcium

Calcium is een essentieel mineraal voor de mineralisatie en de vorming van het skelet. Het is dan ook het meest overvloedige mineraal in het lichaam. Calcium zit vooral in zuivelproducten. De intestinale absorptie, d.w.z. het tijdstip waarop het lichaam het ingenomen calcium verbruikt, blijft echter laag, namelijk ongeveer 40%.

In de Belgische bevolking bedraagt de gemiddelde dagelijkse calciuminname ongeveer 711 mg voor vrouwen. De door de gezondheidsautoriteiten aanbevolen inname bedraagt echter ongeveer 800 mg per dag. Zo komt 63% van de vrouwen niet aan de aanbevolen gemiddelde dagelijkse hoeveelheid.

Ijzer

IJzer, een mineraal dat het zuurstoftransport in het lichaam mogelijk maakt, draagt ook bij tot een normale werking van het immuunsysteem en een vermindering van de vermoeidheid. Bloedworst, mosselen en kalfslever zijn de voedingsmiddelen bij uitstek voor een goede ijzervoorziening in het lichaam.

Belgische vrouwen nemen gemiddeld 8,36 mg ijzer per dag op. De gezondheidsautoriteiten bevelen een dagelijkse inname van 14 mg ijzer aan. Uit de Belgische voedselconsumptiepeiling blijkt dat slechts 4% van de vrouwen aan de referentie-innameniveaus voldoet.

Vitamine B1

Vitamine B1, ook bekend als thiamine, staat erom bekend bij te dragen tot de normale werking van het zenuwstelsel en psychologische functies. In feite manifesteert een verhoogd tekort aan vitamine B1 zich als een zenuwsyndroom, ook bekend als de beri-beri-ziekte.

Ondanks het feit dat volwassen vrouwen 1,1 mg thiamine per dag zouden moeten innemen, ligt de gemiddelde gebruikelijke inname van vrouwen in België rond de 0,87 mg. Dit betekent dat slechts 20% van de bevolking een voldoende inname heeft. Voedingsgist en gevogeltelever zijn de voorkeursvoedingsmiddelen.

Vitamine B2

Vitamine B2, of riboflavine, speelt een centrale rol in het lichaam. Het draagt bij tot een goed energiemetabolisme, een normale werking van het zenuwstelsel en vermindert de vermoeidheid. Voedingsmiddelen als kalfslever, orgaanvlees en melk voorzien in de behoefte van het lichaam.

Het Belgische voedsel levert 1,12 mg vitamine B2 per dag voor vrouwen. Dit betekent dat 38% van de Belgische vrouwen aan de aanbevolen inname voldoet. Als in de dagelijkse inname rekening wordt gehouden met voedingssupplementen, stijgt dit percentage tot 44%.

Vitamine B6

Vitamine B6 werkt in synergie met magnesium. Dit betekent dat wanneer deze voedingsstoffen samen worden ingenomen, zij elkaar versterken en een sterker effect hebben. Wanneer vitamine B6 afkomstig is van dierlijke voedingsbronnen, wordt zij beter opgenomen dan wanneer zij afkomstig is van plantaardige bronnen. Mensen met een vegetarisch of veganistisch dieet hebben dus meer kans op een tekort aan vitamine B6.

De Belgische voeding voor vrouwen levert 1,34 mg vitamine B6. Voor volwassen vrouwen moet de voeding dagelijks 2 mg vitamine B6 bevatten. Slechts 20% van de vrouwen voldoet via hun voeding aan deze aanbeveling. Rekening houdend met een voedingssupplement stijgt dit cijfer tot 32%.

Vitamine B9

Vitamine B9, of foliumzuur, is de vitamine die bekend is bij alle zwangere vrouwen of vrouwen die zwanger willen worden. Het draagt bij tot de groei van maternale weefsels zoals de placenta en de baarmoeder. Tijdens de zwangerschap leidt een tekort aan vitamine B9 tot misvormingen in het zenuwstelsel van de foetus.

Deze vitamine komt vooral voor in kippenlever, maar ook in groenten als romaine sla, spinazie en asperges. In België krijgen vrouwen via de dagelijkse voeding 187 µg vitamine B9, terwijl de gezondheidsautoriteiten 200 µg per dag aanbevelen en tot 400 µg tijdens de zwangerschap. Maar liefst 78% van de vrouwen heeft dus een inname die onder de gemiddelde behoefte ligt.

Vitamine C

Vitamine C staat er, in de aanloop naar de winter, om bekend het immuunsysteem goed te laten functioneren. Vruchten zoals zwarte bessen, kiwi’s en aardbeien leveren aanzienlijke hoeveelheden vitamine C. Onvoldoende consumptie van groenten en fruit leidt tot scheurbuik, een ziekte die ernstige vermoeidheid veroorzaakt.

Momenteel heeft ongeveer de helft van de Belgische bevolking tussen 3 en 64 jaar een vitamine C-inname die onder de gemiddelde behoefte ligt. Jonge volwassenen lopen een groter risico om onvoldoende vitamine C binnen te krijgen. Vergeet dus niet om minstens 5 porties fruit en groenten in uw dagelijkse maaltijden op te nemen.

Vitamine D

Vitamine D kan door de huid worden aangemaakt als gevolg van blootstelling aan zonlicht. De synthesecapaciteit verschilt echter naar gelang van de duur van de blootstelling, de pigmentatie van de huid of de leeftijd.

De gezondheidsautoriteiten bevelen een dagelijkse inname van 5 µg aan. De voeding van vrouwen levert 3,47 µg. Vrouwen zijn zich echter bewust van het gebrek aan vitamine D en gebruiken meer supplementen. Met supplementen wordt hun inname dus voldoende. Opgelet: boven 50 µg per dag bestaat het risico van een te hoge inname.

Samenvatting

Volgens de laatste Belgische studie over voedselconsumptie, uitgevoerd in 2014, voldoet de inname van bepaalde voedingsstoffen niet aan de behoeften van het lichaam. Er moeten bijvoorbeeld meer zuivelproducten worden geconsumeerd om de inname van calcium, maar ook van vitamine B6 te verhogen. Een grotere consumptie van groenten en fruit zal helpen om in de vitamine C-behoeften te voorzien. De vitaminen B1, B6 en B9 kunnen worden geleverd door een groter aandeel graanproducten in de dagelijkse voeding. Ook moet worden opgemerkt dat ondanks het gebruik van voedingssupplementen voor vitamine D, de inname onvoldoende blijft. Er moet echter op worden gelet dat de maximaal toelaatbare inname niet wordt overschreden.

Kernboodschappen om te onthouden

63% van de vrouwen voldoet niet aan de aanbevolen gemiddelde dagelijkse calciumbehoefte
Slechts 4% van de vrouwen voldoet aan de referentieniveaus voor de inname van ijzer
De gebruikelijke gemiddelde inname van vitamine B1 voor vrouwen is niet voldoende om aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid te voldoen
38% van de Belgische vrouwen voldoet aan de aanbevolen inname van vitamine B2
Slechts 20% van de vrouwen voldoet aan de aanbevolen hoeveelheid vitamine B6
78% van de vrouwen heeft een inname die onder de gemiddelde behoefte aan vitamine B9 ligt
Jonge volwassenen hebben meer kans op een onvoldoende vitamine C-inname
Voedingssupplementen kunnen ervoor zorgen dat vrouwen voldoende vitamine D binnenkrijgen. Pas echter op voor het risico van overdaad.